Realizacja zadań związanych z sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk, programów i strategii przyjętych przez władze Podkowy Leśnej. Do najważniejszych z nich należą:

• • Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta Podkowa Leśna na lata 2017-2027,

  • Gminny Program Wspierania Rodziny w Podkowie Leśnej na lata 2022-2024,

  • Korpus Wsparcia Seniorów,

  • Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Podkowie Leśnej na lata 2021-2025,

  • Wieloletni rządowy program "Posiłek w szkole i domu" na lata 2024-2028,

  • Zintegrowana Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych oraz Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów,

  • Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Mieście Podkowa Leśna na 2022-2025.

Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.

Aktualny poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2024 r. wiąże się z kontynuowaniem działań Miasta Podkowa Leśna związanych ze wsparciem materialnym dla mieszkańców. 

Na wzrost poziomu wydatków miała wpływ m.in. ustawa o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego z 23 maja 2024 r. 

Na rosnącą tendencję wpłynęło również przedłużenie kolejnych regulacji wspierających polskie rodziny w postaci dodatku osłonowego niwelującego koszty energii, gazu i żywności, który w 2024 r. charakteryzował się większą kwotą wydatkowaną z budżetu gminy na ten cel niż w roku poprzednim. 

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie tym sytuacjom przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienia im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka. 

Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustaw o dodatku osłonowym, elektrycznym czy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. 

Obecna struktura organizacyjna Ośrodka Pomocy Społecznej jest odpowiedzią na diagnozowane na przestrzeni wielu lat potrzeby środowiska lokalnego, określone w oparciu o analizę i ocenę występujących zjawisk, powodujących zapotrzebowanie na różne formy wsparcia. 

Łącznie na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej w 2024 r. OPS wydatkował 2.141.937,73 zł co stanowi zwiększenie o 38.863,24 zł w stosunku do 2023 r.

Źródłem finansowania zadań realizowanych przez Ośrodek są: 

• środki własne miasta, 

• dotacja do zadań własnych, 

• oraz dotacja do zadań zleconych.

W trakcie 2024 r. OPS kompleksowo realizował zadania własne oraz zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej. Dodatkowo, pozyskano środki oraz inne świadczenia ze źródeł zewnętrznych, np. w ramach Programu "Posiłek w szkole i w domu", Programu Operacyjnego "Pomoc Żywnościowa" czy "Korpus Wsparcia Seniorów". Ponadto, w ramach prowadzonej działalności statutowej OPS w swojej bieżącej pracy realizował projekty socjalne i działania środowiskowe, takie jak dbanie o rozwój Klubu Seniora "Podkowa".

Świadczenia wsparcia materialnego w 2024 r.

Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2024 r.

• W 2024 r. świadczeniami pieniężnymi objęto 40 rodzin, a niepieniężnymi 25 rodzin. 

• Pracę socjalną świadczono wobec 71 rodzin.

wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny w 2024 r.

Pomoc obywatelom Ukrainy

Osoby z Ukrainy zamieszkujące na terenie miasta Podkowa Leśna, w ramach pomocy społecznej w 2024 r. otrzymali:

• świadczenia pieniężne na zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy na kwotę 21.120,00 zł,

• jednorazowe świadczenie pieniężne w wysokości 300,00 zł na osobę dla 2 obywateli Ukrainy, których pobyt jest uznawany za legalny, na podstawie art. 2 ust 1 ustawy, którzy zostali wpisani do rejestru pesel,

• zasiłek celowy na wyżywienie dzieci w przedszkolu, zasiłek stały dla 1 osoby, wysokość pomocy wyniosła kwotę 3.978,40 zł,

• na rzecz osób z Ukrainy wypłacono 54 świadczenia rodzinne na kwotę 7.441 zł,

• Pomoc Żywnościowa - z tej formy wsparcia skorzystało 5 rodzin z Ukrainy.

Obsługę wyżej wymienionych zadań oraz obsługę sprawozdań realizowali pracownicy socjalni. Środki finansowe na ten cel zostały zabezpieczone przez budżet państwa w ramach Funduszu Pomocy.

Ochrona zdrowia to sektor, który często nie charakteryzuje się wysokimi wydatkami, ale pomimo tego, zakres realizowanych zadań pozostaje zróżnicowany. Podstawowe obowiązki miasta w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o samorządzie gminnym, która wskazuje, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych miasta, wśród których uwzględnia się m.in. sprawy ochrony zdrowia. Jednakże szczegółowe kompetencje określają także inne akty prawne, zwłaszcza ustawy, które dotyczą przedsięwzięć związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem narkomanii.

Corocznym przedsięwzięciem realizowanym przez miasto były zadania określone w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii, a także wydatki związane z realizacją programów polityki zdrowotnej. 

Program poświęcony przeciwdziałaniu uzależnień w założeniu uwzględniał tworzenie warunków przeciwdziałających problemom związanym z uzależnieniami i przemocą w rodzinie, a także działania na rzecz ograniczenia dostępności do alkoholu oraz profilaktykę uzależnień zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych.

Łączne wydatki w ochronie zdrowia w 2024 r. wyniosły ponad 147 tys. zł, w tym najwyższą kwotę wydatkowano w zakresie przedsięwzięć dotyczących profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W głównej mierze skupiały się one na zwiększeniu dostępności do instytucji wspomagających proces leczenia oraz rehabilitacji osób nadużywających substancji psychoaktywnych i ich rodzin, a także na poprawie skoordynowanych działań profilaktycznych, informacyjnych, edukacyjnych i szkoleniowych. 

W 2024 r. zrealizowano poniższe zadania:

• prowadzono profilaktyczną działalność informacyjną i edukacyjną, w szczególności dla dzieci i młodzieży,

• podnoszono kompetencje pracowników z instytucji znajdujących się na terenie Podkowy Leśnej i zobowiązanych do pomocy osobom uzależnionym i doświadczającym przemocy, osób realizujących zadania z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień i przeciwdziałania przemocy domowej, w tym z uzależnieniami behawioralnymi poprzez finansowanie szkoleń i informowanie o odbywających się szkoleniach,

• finansowano działania związane ze świadczeniem specjalistycznej pomocy dla rodzin, w których występują problemy uzależnień od alkoholu, narkotyków, środków psychoaktywnych, współuzależnienia, oraz przemocy w rodzinie, a także uzależnień behawioralnych.

• finansowano działalność Punktu Informacyjno – Konsultacyjnego oraz działalność Gminnej Komisji ds. Profilaktyki i Przeciwdziałania Problemom Alkoholowym,

• upowszechniano, wdrażano i finansowano programy profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej, w szczególności programy rekomendowane w ramach systemu rekomendacji, w tym również zakup materiałów edukacyjnych do realizacji programów,

• prowadzono poradnictwo specjalistyczne w Punkcie Informacyjno-Konsultacyjnym, oferującym bezpłatne porady prawne, wsparcie psychologiczne dla dorosłych i dzieci, wsparcie dla osób zagrożonych występowaniem alkoholizmu oraz dotkniętych skutkami przemocy domowej; w 2024 r. z poradnictwa skorzystało 85 rodzin czyli 109 osób.

Udzielono dotacji na realizację zadania publicznego „Ogród Zdrowia-Festiwal Otwarte Ogrody 2024” dla Stowarzyszenia Związek Podkowian.

W ramach kwoty poniesiono również wydatki na rehabilitację dla mieszkańców oraz na działania związane z przeciwdziałaniem, zapobieganiem i zwalczaniem skutkom COVID-19.

Ośrodek Pomocy Społecznej w dalszym ciągu zamierza wspierać się aktywnym udziałem sektora organizacji pozarządowych w realizacji różnorodnych działań mających na celu wsparcie mieszkańców oraz rozwiązywanie lokalnych problemów. W tym zakresie planuje się dalszy rozwój form współpracy i budowanie relacji partnerskich z organizacjami pozarządowymi.

Dokładniejszy opis zadań zrealizowanych w ramach pożytku publicznego znajduje się w części raportu dotyczącej Współpracy z NGO.